Geldzaken - checklist deel 2
Het is altijd slim om overzicht te houden over je inkomsten en uitgaven. Voor je 18e zorgde je voor geld voor een broodje in de pauze, een eigen gameconsole, of een tripje met vrienden, maar na je 18e wordt geld nog belangrijker.
Je bent vanaf dan ook zelf verantwoordelijk voor de schulden die je maakt. In deze onderwerpen lees je meer over hoe je overzicht houdt over je inkomsten en uitgaven. Als je een onderdeel hebt bekeken of ingevuld, werk dan je checklist bij. Zo hou je overzicht!
Overzicht inkomsten en uitgaven
Op verschillende manieren komt er geld binnen. Misschien krijg je nog zakgeld, heb je een bijbaantje of ontvang je studiefinanciering. Vanaf je 18e krijg je ook zorgtoeslag en soms huurtoeslag.
Heb je al een overzicht hoeveel er eigenlijk elke maand binnenkomt en weer uitgaat? Dat kan soms best ingewikkeld zijn. Het bewaren van je bonnetjes en contracten in een aparte map is alvast een eerste stap. Zie ook het onderwerp administratie. Als het je niet lukt om overzicht te houden, vraag dan iemand om hulp. Naast familie of vrienden zijn er ook instellingen die je hierbij kunnen helpen.
Hoe krijg ik overzicht?
Kijk bij het Nibud hoe je een kasboek bijhoudt, je vindt hun site via de volgende link. Of download een huishoudboekje.
Lukt het je niet om overzicht te houden? Vraag dan om hulp. Er zijn veel mensen of instellingen die je erbij kunnen helpen.
Administratie
Om een beetje overzicht te krijgen in je inkomsten en uitgaven is het slim (en saai) om een administratie aan te leggen. Dat is een dure manier om te zeggen dat je je bonnetjes en contracten op een aparte plek gaat bewaren. Dit is ook handig want een bon of een contract van bijvoorbeeld je telefoon geldt vaak ook als garantiebewijs. Als het product stuk gaat in de garantieperiode dan kan je het vaak gratis laten repareren.
- Een bonnetje van de supermarkt hoef je niet te bewaren. Daar heb je alleen wat aan als je iets wilt ruilen of als producten bedorven waren toen je het kocht.
- Een bon of factuur van een nieuwe Playstation, TV, of scooter is wel belangrijk. Die spullen gaan langer mee en hebben vaak een lange garantieperiode (1-3 jaar).
Wat moet je bewaren?
Heb je ergens een handtekening onder gezet? Bewaar dan een kopie op een vaste plek, bijvoorbeeld in een map in de kast of een aparte folder in je computer (voor digitale contracten). Op die manier hou je overzicht over je contracten.
Nibud heeft een handige online bewaartool voor het bewaren en overzichtelijk houden van belangrijke documenten en de berichten die je van organisaties ontvangt: De Nibud Bewaarwijzer
Contracten/abonnementen
Je mag nu ook zelf contracten sluiten, bijvoorbeeld voor je nieuwe telefoon, Spotify of Netflix. Maar ook voor een verzekering, je inschrijving bij de woningbouw of voor de huur van een scooter teken je een contract. Door je handtekening te zetten, ga je akkoord met dat contract en ben je eraan gebonden. Lees dus altijd goed wat er staat voordat je je handtekening zet, en bewaar je documenten in je administratie.
Zorgtoeslag
De zorgverzekering is best een grote kostenpost. Het is een beetje afhankelijk van je aanvullende verzekeringen maar de kosten zijn tussen de €110 en €180 per maand! Gelukkig kun je een tegemoetkoming vragen van de overheid. Zij maakt dan elke maand geld over, dit heet zorgtoeslag. Je zorgtoeslag hangt af van je inkomen. Hogere inkomens krijgen minder zorgtoeslag. Maar als je nog niet zoveel verdient, kan je zorgtoeslag oplopen tot € 111 per maand. In dat geval betaal je ineens helemaal niet zo veel meer!
Om zorgtoeslag te kunnen krijgen moet je aan een paar voorwaarden voldoen:
- Je bent 18 jaar of ouder
- Je hebt een Nederlandse zorgverzekering
- Je inkomen is niet te hoog
- Je hebt de Nederlandse nationaliteit of een verblijfsvergunning
- Je bezit niet teveel (bijvoorbeeld huizen of aandelen)
Hoe vraag ik zorgtoeslag aan?
Zorgtoeslag aanvragen doe je via de website van de belastingdienst, die vind je hier.
Zorg dat je de volgende gegevens bij je hebt:
- De inloggegevens van je DigiD
- Een loonstrookje (papier of digitaal)
- Je bankrekeningnummer
Huurtoeslag
Je komt in aanmerking voor huurtoeslag als je op jezelf woont in een sociale huurwoning. Met deze maandelijkse bijdrage van de overheid kun jij je huur (deels) betalen. De hoogte van de huurtoeslag is, net als bij de zorgtoeslag, afhankelijk van je inkomen.
Een verandering in je inkomen kan gevolgen hebben voor (de hoogte van) je zorg- en huurtoeslag. Geef elke verandering daarom binnen 4 weken door bij de Belastingdienst. Anders loop je het risico dat je te veel geld ontvangt en dit op een later moment moet terugbetalen.
Klik hier om meer te lezen over de huurtoeslag.
Hoe vraag ik huurtoeslag aan?
Log met je DigiD in op Mijn toeslagen (een website van de Belastingdienst).
Hier kun je berekenen of je recht hebt of zorg- en huurtoeslag en de toeslagen aanvragen.
Belastingaangifte
Heb jij een bijbaantje bij de supermarkt of in een kledingwinkel? Dan ben jij in loondienst en krijg jij loon. Je werkgever houdt automatisch en deel van jouw loon in voor de Belastingdienst. Daar merk je eigenlijk niets van. Wel wordt er vaak te veel belasting ingehouden, maar dat kun je terugvragen door aangifte te doen! Het kan natuurlijk ook zo zijn dat je moet betalen, maar meestal krijg je geld terug. Het programma waarmee je aangifte doet, kun je downloaden op de site van de Belastingdienst.
Om het voor jou makkelijk te maken, heeft de Belastingdienst al een aantal gegevens voor je ingevuld. Controleer deze gegevens goed! Klopt het dat je 6 maanden bij dit bedrijf hebt gewerkt en zoveel hebt verdiend? Ook een uitkering of studiefinanciering tellen mee als inkomen en moet je opgeven. Je doet altijd belastingaangifte over het vorige jaar. Dus in 2022 doe je aangifte van 2021. Doe de aangifte vóór 1 april, dan krijg je vóór 1 juli bericht.
Werk je al een paar jaar en heb je dit nog niet eerder aangifte gedaan? Geen zorgen. Je kunt nog steeds je belastinggeld terugvragen van vijf jaar geleden.
Hoe doe ik belastingaangifte?
Via deze link ga je naar het aangifte programma.
Je hebt een aantal dingen nodig voordat je aangifte doet:
- Je DigiD
- Je jaaropgave (van je salaris)
- Het financieel jaaroverzicht van je bankrekeningen
Iedereen moet aangifte doen, dus er is altijd wel iemand die je kan helpen. Via deze link vind je ook veel info voor jongeren.
Schulden
Soms leen je een tientje van een vriend, soms wat meer. Zolang je die schulden netjes terugbetaalt, is er niets aan de hand. Maar in sommige gevallen leen je meer dan je verdient en kom je er niet meer uit. De schulden stapelen zich op en je kan je schulden alleen afbetalen met nieuwe leningen.
Vind je het lastig om zelf het overzicht te maken of kom je niet uit het afbetalen van je schulden? Dan is het belangrijk dat je hier hulp bij zoekt. Je kan je familie of je vrienden vragen, maar er zijn ook vrijwilligers die je kunnen ondersteunen bij het op orde brengen van je administratie. Wie je kan helpen hangt af van waar je woont. Meer informatie over schulden en hoe je er vanaf komt vind je hier.
Dat je niet de enige bent, kun je zien in dit filmpje.
Geldezel of katvanger...
Snel geld verdienen? Dat is vaak te mooi om waar te zijn! Criminelen ronselen steeds vaker jongeren om illegaal verkregen geld wit te wassen of illegale geldtransacties uit te voeren. Je bent dan een ‘geldezel’ of ‘katvanger’. Ze kunnen je vragen een telefoonabonnement op je naam te zetten, je pinpas en pincode uit te lenen of ze gebruiken je rekening om er geld op te storten en weer aan iemand anders over te maken. In ruil voor geld. Dat klinkt onschuldig en aantrekkelijk, maar is strafbaar! De pakkans is groot, terwijl criminelen er vaak ongestraft vandoor gaan. De bank kan je rekening blokkeren en alle kosten op jou verhalen. Niet verstandig dus… Lees hier meer of bekijk dit filmpje.
