Depressie herkennen

Door een depressie raken jongeren vaak het contact met vrienden kwijt. Ze kunnen zich minder goed concentreren en krijgen het daardoor moeilijk op school. Ze zijn ook eerder afwezig en uiten zich soms agressief, vijandig en prikkelbaar.

Depressief gedrag

Depressieve meisjes gedragen zich vaker opvallend aangepast, stil en teruggetrokken. Depressieve jongeren slapen vaak meer dan gebruikelijk, terwijl ze overdag toch aldoor slaperig zijn. Ze krijgen ook vaker een abnormaal eetpatroon: ze gaan veel meer of juist heel weinig eten.

Een depressie duurt langer

Het gaat alleen om een echte depressie als dit gedrag langere tijd aanhoudt en dus niet na een paar weken weer verdwijnt. Jongeren die depressief zijn, voelen zich intens treurig en waardeloos.

Emoties en gevoelens

Je kunt verschillende dingen merken aan jongeren die een depressie hebben.

• Ze zijn boos op zichzelf.
• Ze beleven nergens plezier aan. Wat normaal leuk was, is dat nu niet meer.
• Ze kunnen veel huilen, of juist helemaal niet meer huilen als het erger wordt.
• Ze voelen zich waardeloos, minderwaardig, nutteloos.
• Ze hebben het gevoel dat niemand van ze houdt.
• Ze zijn nooit meer vrolijk. Niks is meer grappig.
• Ze hebben zelfmedelijden.
• Ze kunnen denken aan zelfmoord (suïcide).

Negatief denken

• Ze zijn negatief over zichzelf en kunnen denken dat ze niks kunnen, niks weten, te dom zijn of te onhandig, te dik of te dun. Soms groeit dit uit tot echte zelfhaat.
• Ze kunnen denken dat ze schuldig zijn, bijvoorbeeld aan de scheiding van hun ouders, de dood van hun oma, enzovoort.
• Ze kunnen hopeloos zijn en geen uitweg weten, en bijvoorbeeld denken dat het allemaal toch niets wordt, ook niet in de toekomst. Daarbij lijden ze aan aandachts- en concentratieproblemen, onder andere door het gepieker.
• Ze zijn besluiteloos.
• Ze kunnen denken aan de dood als enige uitweg uit de ellende. Fantaseren over de dood moeten ouders heel serieus nemen!

Ander gedrag

• Ze vertonen teruggetrokken gedrag en vermijden sociale contacten.
• Ze spreken monotoon en langzaam, en reageren trager.
• Ze gaan zich langzamer bewegen. In extreme vorm kunnen ze zelfs niet meer bewegen, en bijna versteend lijken.
• Andersom kunnen ze juist heel opgewonden en rusteloos zijn, en veel fouten maken.
• Ze kunnen zich jonger gedragen dan ze zijn.

Extra kenmerken

• Lichamelijke pijnen zonder medische oorzaak.
• Veranderingen in de eetlust, waarbij ze heel veel of juist heel weinig eten.
• Een ander slaappatroon, waarbij ze niet slapen of vaak wakker worden, of juist veel slapen.
• Problemen met anderen. Soms is gepest worden de oorzaak van depressie.
• Leerproblemen.
• Angsten, zoals faalangst, scheidingsangst, angst voor doodgaan of voor een ernstige ziekte.
• Agressief gedrag.

Niet iedere jongere met een depressie heeft last van al deze klachten. Vaak gaat het om een combinatie van verschillende klachten en welke klachten dat zijn verschilt per persoon. Andersom heeft een jongere met een aantal van deze klachten niet altijd een depressie. Een deskundige kan vaststellen of er sprake is van een depressie of iets anders.

Hulp zoeken

Als je kind zich depressief voelt en praten niet helpt, is het belangrijk om op tijd hulp te zoeken. Je kunt deze hulp vinden bij de huisarts. Zo nodig kan de huisarts je doorverwijzen naar een gespecialiseerde hulpverlener.

Meer informatie

Er is veel mogelijk om (verergering van) een depressie te voorkomen en te behandelen. Meer informatie vind je op de websites Depressie.nl, 113.nl, Iedereenisanders.nl en Gripopjedip.nl.

Goedgekeurde informatie!

Opvoedinformatie Nederland zorgt er met ouders en deskundigen uit de wetenschap en praktijk voor dat deze informatie betrouwbaar en actueel blijft.