Kennemerland

Scheiden stap voor stap

Scheiden is een heftig proces. Het brengt vaak veel emoties met zich mee en er moet heel veel geregeld worden.

Zorg tijdens dit proces ook voor voldoende ontspanning voor jezelf: momenten om je gedachten even te verzetten. Eet gezond, en probeer voldoende te bewegen en te slapen. Dit helpt om het allemaal beter vol te kunnen houden.

Stap 1: vertel dat je wilt scheiden

Wanneer je er zeker over bent dat je wil scheiden en geen andere oplossingen meer ziet, is het belangrijk dat je dit persoonlijk aan je partner vertelt. Dit wordt ook wel een scheidingsmelding genoemd. Geef je partner de tijd en ruimte om het nieuws te laten doordringen, dit kan soms wel een paar weken duren. Zorg ook voor voldoende veiligheid tijdens het gesprek. Als het nodig is kun je een neutrale derde persoon meenemen, die helpt om de rust te bewaken. Zorg er ook voor dat de kinderen niet bij dit gesprek aanwezig zijn.

Tip voor ouders

Ook voor kinderen is de scheiding heel ingrijpend. Probeer er samen voor te zorgen dat er aandacht is voor de kinderen en hou in de gaten of het goed gaat met ze. Veel ouders zeggen achteraf dat ze tijdens de scheiding zo in beslag werden genomen door hun eigen emoties en al het geregel, dat voldoende aandacht voor de kinderen erbij in is geschoten. Misschien zijn er ook anderen in jullie omgeving die hierbij kunnen helpen. De leerkracht, sportcoach, familie of vrienden kunnen extra zorg en aandacht hebben voor je kind in deze moeilijke periode

Stap 2: Vertel het aan je kinderen

Wanneer jullie eenmaal hebben besloten om te gaan scheiden, is het belangrijk om het niet al te lang daarna ook aan de kinderen te vertellen. Het liefst wil je je kinderen deze pijn besparen, maar vaak voelen zij de spanningen tussen jullie ook. Als hier niet over gepraat wordt, zorgt dit voor onzekerheid of zelfs angst bij kinderen. Ook wil je voorkomen dat kinderen van anderen te horen krijgen dat jullie gaan scheiden. Zoek voor het gesprek een rustig moment uit, vertel de beslissing het liefst samen aan jullie kinderen en benadruk dat jullie liefde voor de kinderen nooit overgaat.

Stap 3: Vraag anderen om hulp

Als praten met elkaar niet lukt, is het een goed idee om zo snel mogelijk hulp in te schakelen. Je kent vast wel iemand in je omgeving die een scheiding heeft meegemaakt. Vraag aan hen bij wie zij hulp hebben gezocht en hoe dit is bevallen. In het buurtcentrum werken ook mensen die je kunnen helpen. Denk aan het vinden van een nieuwe woning te vinden of het je uitleggen hoe het zit met de regels en wetten. Maar ook bij het samen maken van goede afspraken over de kinderen, bijvoorbeeld via de methode Ouderschap Blijft. De hulp van het buurtcentrum is gratis en je kunt zonder verwijzing bij ze terecht. Een mediator kan jullie helpen om te bemiddelen bij de scheiding. Hier zijn wel (vaak hoge) kosten aan verbonden. Jullie werken zelf aan de oplossingen, maar de mediator begeleidt jullie bij dit proces. Het is belangrijk dat jij en je (ex-)partner beiden vertrouwen hebben in de mediator en bereid zijn om mee te werken. Mediation kan tijd besparen en is goedkoper en minder ingrijpend dan het inschakelen van een advocaat. Je vindt een gecertificeerde mediator via het Juridisch Loket of via Mediators Federatie Nederland.

Een (familierecht-)advocaat is uiteindelijk altijd nodig voor het indienen van het echtscheidingsverzoek bij de rechtbank. Sommige mediators zijn ook advocaat. Dan heb je hiervoor geen aparte advocaat nodig. Zijn jullie het samen eens geworden over alle afspraken, dan is er maar één advocaat nodig. Zo niet, dan hebben jij en je (ex-)partner allebei een eigen advocaat nodig. Het nadeel daarvan is dat jullie meer tegenover elkaar komen te staan en dit hogere kosten met zich meebrengt. Zorg voor een advocaat die niet inzet op strijd, maar uitgaat van samenwerking, in het belang van jullie kinderen.

De rechter komt in beeld als het jullie niet lukt om de scheiding te regelen: niet met een mediator, maar ook niet met een advocaat. De rechtbank beslist dan over alles waar jullie het niet over eens kunnen worden, zoals de hoogte van de alimentatie, wie waar gaat wonen of de afspraken over de zorg en opvoeding. Omdat dit proces wel tot een paar maanden kan duren, kan de rechter voor de tussentijd besluiten tot een ‘tijdelijke regeling’.

Tip voor ouders

Hoe lastig soms ook: probeer tijdens een scheiding zoveel mogelijk te blijven samenwerken met je (ex-)partner in het belang van de kinderen. Onderzoek laat zien dat na een scheiding met mediation of waarbij maar één advocaat voor jullie samen nodig was, kinderen na een scheiding meer contact hebben met beide ouders, ouders minder ruzie met elkaar hebben en beter kunnen overleggen over de opvoeding en de ontwikkeling van kinderen. Je wil tenslotte het beste voor je kind.

Stap 4: Vertel het belangrijke anderen

Breng ook school en de opvang op de hoogte van jullie thuissituatie, zodat zij weten wat er bij jullie kind speelt. Denk hierbij aan wie het gezag over het kind heeft en waar het kind nu en straks gaat wonen. Vraag ook aan de school of zij vanaf nu beide ouders kunnen informeren over schoolzaken, zoals wanneer de oudergesprekken zijn. Op school werkt een Intern Begeleider en een CJG-coach die je kind extra kan ondersteunen bij de scheiding, mocht dat nodig zijn. De leerkracht kan je hier verder mee helpen.

Stap 5: Maak voorlopige afspraken

Het kan even duren voordat de scheiding officieel is en sommige dingen kunnen daar niet op wachten. Die moet je direct regelen. Denk aan een situatie waar ouders alvast apart gaan wonen. De vraag is waar de kinderen in de tussentijd gaan wonen en wie welke kosten betaalt. Je kunt daar als ouders onderling of anders met hulp van een (familie)mediator voorlopige afspraken over maken. Als dat niet gaat, kun je de rechter om een voorlopige voorziening vragen. Daar heb je een advocaat voor nodig.

Stap 6: Maak afspraken over de kinderen

Het is belangrijk om zo snel mogelijk afspraken te maken. Kinderen willen weten waar ze aan toe zijn: onzekerheid zorgt voor extra spanningen. Zijn je kinderen minderjarig? Dan ben je verplicht een ouderschapsplan op te stellen. In het ouderschapsplan staat in ieder geval hoe de verzorging, opvoeding, omgang en de kosten voor de kinderen worden verdeeld en hoe jullie elkaar informeren over belangrijke zaken, zoals de schoolkeuze. Wanneer je gaat scheiden hebben jullie als ouders in principe allebei gezag over je kind en daarmee ook het recht om je kind te zien. Je kunt kiezen voor een omgangsregeling of co-ouderschap. In het ouderschapsplan leg je de afspraken vast over wanneer je kind bij welke ouder is. Er zijn uitzonderingen op dit recht wanneer een ouder bijvoorbeeld niet in staat is om voor het kind te zorgen, dit niet goed is voor de veiligheid of ontwikkeling van je kind of je kind zelf grote bezwaren heeft. Wanneer het lastig is om tot een goede regeling te komen, kun je hierbij ook ondersteuning krijgen.

Stap 7: Rechten van een kind

Kinderen hebben het recht om beide ouders te zien, behalve als er omstandigheden zijn waardoor dit niet mogelijk of niet veilig is. Als het jullie niet lukt om goede afspraken over de omgangsregeling te maken, beslist de rechtbank hierover. Kinderen vanaf 12 jaar – en soms ook jonger – mogen altijd hun mening laten horen. Dit is het hoorrecht. De rechter wil weten hoe jouw kind erover denkt en neemt deze mening mee in zijn beslissing. Het belang van je kind staat voorop. Je kind kan het contact met een ouder die geen omgang kan of wil hebben niet afdwingen. Het is beter als het lukt om dit buiten de rechtbank om te doen, zodat de kinderen niet tussen jullie in komen te staan.

Stap 8: Een echtscheidingsconvenant

Na de afspraken over de kinderen komen andere zaken aan de beurt, zoals geld, spullen, het huis, de pensioenregelingen, partneralimentatie en kinderalimentatie. Hoe jullie financiële afspraken eruitzien en hoe jullie de boel verdelen, wordt medebepaald door de manier waarop je getrouwd bent: onder huwelijkse voorwaarden of in gemeenschap van goederen, of er sprake is van schulden of juist van bezit en of jullie een koop- of huurwoning hebben. Bij een koopwoning kan een hypotheekadviseur jullie advies geven. De afspraken die jullie maken, kun je vastleggen in een echtscheidingsconvenant.

Stap 9: Ga naar de rechter

De rechtbank beoordeelt het verzoek tot echtscheiding dat door jullie advocaat wordt ingediend. Als jullie het nog niet overal over eens zijn, zal de rechtbank in een zitting tot een besluit komen. Tijdens een zitting kunnen jij en je (ex-)partner ieder toelichten wat jullie wensen zijn, de rechter komt op basis hiervan tot een eindbesluit. Wanneer je het hier niet mee eens bent, kun je in hoger beroep gaan. Terwijl dit proces loopt kun je een voorlopige voorziening aanvragen, waarin staat wat tijdelijk de hoogte van de alimentatie is en waar de kinderen tot de uitspraak gaan wonen.

Stap 10: Scheiding definitief

De scheiding is pas definitief wanneer deze is ingeschreven bij de burgerlijke stand van de gemeente waar je getrouwd bent. Dit kan pas als de scheiding onherroepelijk is geworden. Meestal zorgt de advocaat ervoor dat de scheiding wordt geregistreerd. Je krijgt hierover een brief. De scheiding wordt vermeld op de huwelijksakte. Deze echtscheidingsakte kun je altijd opvragen als bewijs dat je bent gescheiden. Inschrijving van de scheiding moet binnen zes maanden na de definitieve scheiding, anders moet er een nieuwe echtscheidingsbeschikking worden afgegeven.

Workshops & trainingen

Cursus positief opvoeden voor gescheiden ouders
Voor ouders die willen zorgen voor balans in de nieuwe situatie met ‘quality time’ voor je kind, maar ook tijd en ontspanning voor jezelf

KIES groep – Kinderen in een Scheiding
Een spel- en praatgroep waar kinderen de scheiding kunnen leren begrijpen en een plaats geven.

Online ouderbijeenkomst scheiding
Informatie voor ouders over wat een scheiding of onveiligheid betekent voor kinderen en over hoe je een kind steun kan bieden.

bekijk het cursusaanbod

Cookies

Deze website gebruikt cookies om ervoor te zorgen dat je de beste ervaring met onze website hebt. Lees meer

Informatie & Advies

Het CJG is van maandag tot en met vrijdag bereikbaar via onderstaande e-mail adressen:

Het CJG is van maandag tot en met vrijdag bereikbaar via onderstaande telefoonnummers:

IJmond
Haarlem & Zandvoort
Bloemendaal